Projekt „Dekalog polski – 10 ważnych słów” oparty na tekstach Marka Grechuty zawartych w wydanym w roku 1994 albumie pt. „Dziesięć ważnych słów” adresowany jest przede wszystkim do młodzieży uczącej się w szkołach na terenie Łodzi i województwa łódzkiego.
Projekt stanowi niejako kontynuację i rozwinięcie rozpoczętych przez Fundację „Kolorowo”, Obywatelski Ruch Demokratyczny i Klub „Tygodnika Powszechnego” w kwietniu 2018 r. działań zmierzających do przeprowadzenia z młodzieżą i między młodzieżą szerokiego dyskursu na istotne z punktu nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego.
Ze względu na wyjątkową okoliczność – setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości – jako pierwsze zagadnienia wybraliśmy trzy tematy – Ojczyzna, Wolność i Władza.
Projekt zakładał przeprowadzenie w niewielkich grupach godzinnych warsztatów na wskazane tematy będących przygotowaniem do debaty głównej z udziałem rozpoznawalnych przez młodzież i cieszących się popularnością przedstawicieli świata kultury, nauki, mediów, kościołów, związków wyznaniowych i organizacji pozarządowych.
Realizacja projektu odbyła się 22 listopada 2018 r. w salach Centrum Promocji Mody przy ASP im. W. Strzemińskiego w Łodzi. W spotkaniu wzięli udział: red. Dominika Wielowieyska, prof. Mariusz Grzegorzek, Piotr Kłys oraz gość specjalny Olgierd Łukaszewicz, całość poprowadziła: Karolina Kruk-Urbańska.
Warsztaty objęły trzy tematy:
- „Ojczyzna – mit czy rzeczywistość”
Zajęcia poprowadziła red. Dominika Wielowieyska.
Głównym przesłaniem było uświadomienie nierozerwalności związków każdej obywatelki i obywatela z Polską oraz próba zdefiniowania przez każdego z uczestników własnego stosunku do ojczyzny – zarówno w wymiarze uprawnień jak obowiązków.
- „Wolność – prawo czy obowiązek”
Zajęcia poprowadził prof. Mariusz Grzegorzek, rektor PWSFTViT w Łodzi.
W trakcie warsztatu przeprowadzono analizę pojęcia wolności w odróżnieniu od anarchii i swawoli i wynikających z tego rozróżnienia zobowiązań – przede wszystkim – osobistej, społecznej i kontekstowej odpowiedzialności za dokonywane wybory i ich konsekwencje.
- „Władza – rządzić czy panować”
Zajęcia poprowadził Piotr Kłys, przewodniczący Obywatelskiego Ruchu Demokratycznego.
Wspólnie z młodzieżą poddano analizie pojęcie władzy – jej kompetencje, prerogatywy i ograniczenia, określono realizowane i postulowane stosunki w relacji rządzący – rządzeni. Istotne w tym kontekście było wskazanie partycypacyjnego modelu zarządzania państwem przez analogię do rodziny i roli poszczególnych jej członków wraz z zakresem wzajemnych praw i zobowiązań.
Po przeprowadzeniu warsztatów odbyła się debata główna, której gościem był Olgierd Łukaszewicz, wybitny i popularny aktor, fundator Fundacji „My, obywatele Unii Europejskiej”. Tematem wiodącym było „Polskość czy/czyli europejskość”. Debatę poprowadził Piotr Kłys. Głównym celem debaty było ukazanie konieczności uczestnictwa Polski w strukturach organizacyjnych Unii Europejskiej, obopólnych korzyści perspektyw na przyszłość, zwłaszcza w kontekście dynamicznej sytuacji politycznej w Europie. Integralną częścią debaty była ponadgodzinna dyskusja młodzieży z Olgierdem Łukaszewiczem – ze szczególnym uwzględnieniem istotnych i kontrowersyjnych tematów jak np. problem imigrantów czy granic suwerenności w ramach struktur UE.
W roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości szczególnie zależało nam na włączeniu w realizację projektu osób odznaczonych Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski – którymi są zarówno red. Dominika Wielowieyska jak i Olgierd Łukaszewicz.
Olgierd Łukaszewicz – wybitny aktor teatralny i filmowy. Absolwent krakowskiej PWST (1968). Przez kilkanaście sezonów związany był ze stołecznymi scenami – Teatrem Dramatycznym, Współczesnym, Powszechnym i Studio. W 1988 roku wyjechał do Wiednia. Po powrocie do kraju został aktorem Teatru Narodowego, a w 2000 roku wrócił na deski Teatru Współczesnego. Od 2003 roku był w zespole warszawskiego Teatru Polskiego. Pełnił funkcję prezesa Związku Artystów Scen Polskich. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, Medalem Zasłużony dla Miasta Warszawy.
Fundator „My Obywatele Unii Europejskiej – Fundacji im. Wojciecha B. Jastrzębowskiego”.
red. Dominika Wielowieyska – dziennikarka i publicystka, z wykształcenia teatrolog. Ukończyła studia na Wydziale Wiedzy o TPWST w Warszawie. Uzyskała również dyplom MBA. Była stypendystką National Forum Foundation, prowadziła wykłady z zakresu dziennikarstwa i PR w warszawskiej Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Pełniła funkcję prezesa Fundacji Charytatywny Bal Dziennikarzy, Założonej przez dziennikarzy różnych mediów, a wspomagającej instytucje i ośrodki zajmujące się dziećmi. Od 1991 pracuje jako dziennikarka i publicystka „Gazety Wyborczej”, współpracuje też z radiem Tok FM. Jest współautorką książki Dekady. 1985–1994, z serii poświęconej historii Polski po II wojnie światowej.Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
prof. Mariusz Grzegorzek – reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenograf, scenarzysta, grafik, producent. Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, a od 1989 roku jej wykładowca oraz opiekun artystyczny wielu etiud studenckich. Od 2012 roku Rektor uczelni.
Członek Polskiej Akademii Filmowej oraz Europejskiej Akademii Filmowej. Wieloletni ekspert Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Dyrektor artystyczny działającego przy szkole Studia Filmowego „Indeks”.
Piotr Kłys – Łodzianin, społecznik, działacz organizacji pozarządowych. Zajmuje się problematyką przeciwdziałania przemocy w rodzinie, przeciwdziałania dyskryminacji i poszanowania różnorodności. Prowadzi Stowarzyszenie Pomocy Ofiarom Przestępstw „Feniks”. Katolik, liberalny demokrata.
Od roku 2012 Przewodniczący Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. różnorodności i przeciwdziałania dyskryminacji przy Urzędzie Miasta Łodzi.
W roku 2015 wraz z grupą przyjaciół zainicjował powstanie Obywatelskiego Ruchu Demokratycznego, obecnie jego przewodniczący.
Relacja: Piotr Kłys/ Foto: Jarosław Darnowski
